25 stycznia rozpoczyna się pierwszy etap Narodowego programu Szczepień. Pierwszymi zaszczepionymi będą osoby powyżej 70 roku życia.

Szczepienia w Polsce trwają już od końca 2020 roku, ale dotychczas szczepieni byli jedynie pracownicy służby zdrowia i zawodów pochodnych, np. pracownicy i opiekunowie Domów Pomocy Społecznej. 18 stycznia rozpoczęto również szczepienia pensjonariuszy DPSów. 25 stycznia Narodowy Program Szczepień rusza już w pełnej formie. Tego dnia rozpocznie się szczepienie osób powyżej 70 roku życia. Najstarsi seniorzy mogli – i mogą – rejestrować się na konkretne daty od 15 i 22 stycznia. W całej Polsce łącznie do tej chwili zadysponowano ponad 680 tysięcy dawek szczepionki.

Jak wygląda szczepienie?

Po zgłoszeniu się do wcześniej wybranego punktu szczepień nastąpi kwalifikacja pacjenta na szczepienie. Wykona ją lekarz lub pielęgniarka, najczęściej będzie to krótka ankieta kwalifikująca. W niektórych przypadkach, np. z powodu ostrej infekcji lub z powodu jakiegoś schorzenia dyskwalifikującego ze szczepienia, pacjent może zostać odesłany bez szczepienia. Jeśli nie będzie żadnych przeciwwskazań pacjent zostanie zaszczepiony, a następnie przez kilkanaście minut trwać będzie jego obserwacja. Jeśli nie wystąpią żadne niepożądane efekty szczepienia pacjent zostanie odesłany do domu z terminem podania drugiej dawki, który będzie następował po około 21 dniach (nie ma potrzeby rejestrowania się ponownie).

Po szczepieniu pacjent może odczuwać ból w miejscu iniekcji, uczucie rozbicia, ból głowy, czy objawy podobne do grypy.

W chwili obecnej wszyscy pacjenci otrzymują szczepionkę firm Pfizer i BioNTech lub Moderny, ale prawdopodobieństwo przyjęcia tej pierwszej jest znacznie wyższe. Oba preparaty powstały w technologii m-RNA. Zawierają one informację genetyczną w postaci mRNA pozwalającą na produkcję w komórce wybranych białek patogenu, które następnie są prezentowane na powierzchni komórek naszemu układowi immunologicznemu. mRNA nie wnika do jądra komórkowego, gdzie znajduje się DNA (materiał genetyczny) i nie może wpływać na genom osoby zaszczepionej. Cząsteczka RNA po wytworzeniu białka ulega szybkiej degradacji. W odpowiedzi na szczepionkę, układ immunologiczny wytwarza odpowiedź, która uniemożliwia namnażanie się wirusa i chroni przed chorobą. Szczepionka nie zawiera aktywnego wirusa, który mógłby wywołać chorobę. Zaletą szczepionek mRNA jest ich wysoka immunogenność, czystość produktu, brak konieczności stosowania adiuwantów, możliwość szybkiej produkcji dużej liczby dawek. Więcej informacji na temat szczepionek znajdziesz w na bieżąco aktualizowanym wpisie o przebiegu szczepień w Polsce.

Nie mam jeszcze terminu szczepień

Jeśli jesteś osobą powyżej 70 roku życia, a nie masz jeszcze terminu szczepienia konieczna będzie rejestracja. Zarejestrować można się telefonicznie, za pomocą infolinii 989, poprzez Internet – wymagany będzie Profil Zaufany (może być tymczasowy), w wybranym punkcie szczepień lub, i to nowość, poprzez SMS. O tym na czym polega taki rodzaj rejestracji pisaliśmy już wczoraj, a tekst znajdziesz tutaj.

Jeśli jesteś osobą przed 70 rokiem życia to na razie możesz wyrazić jedynie chęć zaszczepienia się, można to zrobić na stronie internetowej gov.pl/szczepimysie. Wtedy, kiedy przyjdzie kolej na kolejne grupy wiekowe lub zawodowe, poinformowany zostaniesz o możliwości rejestracji na konkretny termin.

Z aktualizacji, którą znajdziesz na końcu tekstu, wynika, że wszystkie szczepionki dostępne w Polsce do końca marca zostały zadysponowane.

Jestem osobą niepełnosprawną, mam problem z poruszaniem się, nie wychodzę w ogóle z domu

Osoby niepełnosprawne, słabo poruszające się lub w ogóle nie opuszczające miejsca zamieszkania również mogą się zaszczepić. Do takich osób wysłane mogą być mobilne zespoły szczepiące lub zorganizowany specjalny transport. O wszystko to należy jednak zapytać w wybranym przez siebie punkcie szczepień lub w urzędzie miasta czy gminy. Wiele miast i gmin organizuje transport seniorów na szczepienie we własnym zakresie, ale ze środków finansowych Wojewody. Nie we wszystkich gminach mogą być jednak uruchomione mobilne zespoły szczepiące, dlatego też warto o te informacje zasięgnąć wiedzy bezpośrednio u źródła.

Problemy z dostawami

Problemem na ten moment jest dostępność szczepionek. Szacunkowo na jeden punkt szczepień w Polsce (jest ich ok. 6 tysięcy) przypada tygodniowo zaledwie ok. 30 dawek. To bardzo mało, co widać po odległych terminach szczepień, które przydzielane są pacjentom decydującym się na zarejestrowanie w chwili obecnej. Pfizer zapowiada jednak, że po chwilowym poślizgu w dostawach, już w przyszłym tygodniu, ilość szczepionek dostarczanych do kolejnych państw Unii wróci do pierwotnego stanu. Firma pracuje również, jak zapewnia, nad opracowaniem planu, który pozwoli dostarczyć znacznie większe ilości preparatu w drugim kwartale tego roku.

Zachęcamy również do zapoznania się z naszym Kompletnym Poradnikiem dot. Szczepień, przygotowanym przez Stowarzyszenie Dobra Informacja. Znaleźć w nim można niemal kompletne informacje o szczepionkach i szczepieniach w Polsce, badaniach nad szczepionkami, bezpieczeństwem i popularnymi fake newsami. Wszystko poparte rzetelnymi źródłami.

aktualizacja, 24.01.2021: Minister Michał Dworczyk, pełnomocnik rządu d.s. szczepień poinformował na specjalnej konferencji prasowej, że wszystkie terminy szczepień zostały zaplanowane do końca marca, a tym samym zadysponowane zostały wszystkie szczepionki, jakie do tego czasu otrzyma od producentów Polska (to ok. 3,1 miliona dawek).