W kwestii budowli ochronnych sytuacja jest całkiem podobna do tej, o której pisaliśmy w kontekście systemów syren alarmowych. Przez wiele lat właściciele i administratorzy budynków lekceważyli obowiązek utrzymania w należytym stanie schronów, czy ukryć, które mieli pod swoim zarządem.

Do osób zajmujących się kwestią budowli ochronnych w urzędach miast, gmin czy powiatów przez całe lata trafiały dziesiątki wniosków o zdjęcie budowli ochronnej ze stanu. Budowla ochronna była dla wielu ciężarem i reliktem przeszłości. Nowe zaś nie powstają, ani nie powstawały. Dziś, w obliczu zbrojnej i bandyckiej inwazji rosji na Ukrainę, temat schronów stał się nagle popularny i nikt już nie mówi (przynajmniej na razie) o ich likwidacji. Wprost przeciwnie, nagle wszyscy, łacznie z dziennikarzami, zainteresowali się tematem budowli, potocznie zwanych schronami (choć wszystkie schronami nie są).

Z dniem 4 grudnia 2018 roku w życie weszły wytyczne Szefa Obrony Cywilnej Kraju w sprawie zasad postępowania z zasobami budownictwa ochronnego. To pierwszy taki dokument wydany od 1985 roku. Wytyczne są kierowane do terenowych szefów obrony cywilnej, czyli wojewodów, wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne. W normatywach technicznych stanowiących załącznik do wytycznych wprowadzono nową definicję budowli ochronnej. Wprowadzono także kategorie schronów i ukryć poszczególnych odporności oraz określono warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budowle ochronne. Przez budowlę ochronną należy rozumieć pomieszczenie lub zespół pomieszczeń przeznaczonych do ochrony osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed skutkami działań zbrojnych, ekstremalnych zjawisk pogodowych, katastrof ekologicznych, przemysłowych lub innych zagrożeń.

W nomenklaturze rozróżniamy schron oraz ukrycie. Schron jest budowlą ochronną o obudowie konstrukcyjnie zamkniętej, hermetycznej, zapewniającej ochronę osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi ze wszystkich stron. Wymagania definicyjne i techniczne schronu są tak restrykcyjne, że wiele nowobudowanych schronów nie możemy zaliczyć do schronów, ze względu na nie spełnienia wymogów pełnej hermetyzacji. Ukrycie z kolei jest budowlą ochronną niehermetyczną, wyposażoną w najprostsze instalacje, zapewniającą ochronę osób, urządzeń, zapasów materiałowych lub innych dóbr materialnych przed założonymi czynnikami rażenia oddziałującymi z określonych stron. Do doraźnego przygotowania mogą służyć również tzw. ukrycia (potocznie schrony) doraźne, czyli piwnice budynków z wielkiej płyty o żelbetonowej konstrukcji, które mają do pięciu kondygnacji, pod pewnymi warunkami.

Wykaz budowli ochronnych na wybranym terenie powinien prowadzony być w odpowiedniej komórce lokalnego urzędu, wydziale zarządzania kryzysowego, ochrony ludności, czy bezpieczeństwa (nazewnictwo w zależności od gminy czy miasta różni się). Niektóre miasta przygotowały nawet mapy na których naniesiono lokalizację budowli ochronnych, a także rozmieszczenie systemu syren alarmowych. Osobom zainteresowanym zalecamy kontakt z takimi wydziałami w celu zapoznania się ze szczegółami i rozmieszczeniem budowli ochronnych.

{loadmoduleid 1123}